COMUNICAT STAMPA
Cunferënza cun Dr. Umberto Tecchiati
L archeologh Umberto Tecchiati presenterà cun diapositives la nuviteies archeologiches sun i sic preustorics dl tëmp dl fier a Urtijëi - Ciamp da Mauriz, streda Roma y Col de Flam -, n juebia ai 17 de mei dala 20.30 tla Cësa de Cultura a Urtijëi.
La cunferënza ie metuda a jí dal Museum de Gherdëina tl cuntest dl program speziel per l Di internaziunel di Museums, che unirà festejà tl Museum n dumënia, ai 20 de mei cun n Di dla porta davierta y n program criatif per pitli y granc dedicà chëst ann al tëmp dl fier te Gherdëina en speziel.
Ti ultimi ani à Urtijëi giapà l’atenzion dla cumenanza scientifica y di zitadins nteressei pervia dla scuvierta de n valgun sic archeologics d’età preistorica y protostorica, de chëi che l ie dan curt unit scrit tla publicazion Ladinia. Do l’abinedes de Col de Flam dl ann 1848 y di ani Ottanta y Novanta dl secul passà mët la ultima scuviertes te na lum nueva la manieres de nridlamënt y de gestion dl teritore da pert de cumenanzes da paur bele truep seculi dan la cuncuista di Romans. La testemunianzes plu vedles che n à abinà ti ultims ani cun la giavedes fates da pert dl Ufize Bëns archeologics sa Sacun ie da daté tl’età dl ram tardiva (2500-3000 dan Crist) y se referësc a formes bonorives de n populamënt temporer bonamënter da pert de cumenanzes dla Val d’Isarch o dla pert bassa dla valeda de Gherdëina (Laion). Scialdi plu mpurtantes ie la giavedes fates ti ciamps da Mauriz ti ani 2005 y 2008 n ucajion dl ampliamënt dl albierch da Mauriz. Iló àn pudù purté ala lum fusties de na luegia abiteda che possa unì dateda ntëur l cuarto y l segondo secul dan Crist. I resć dla strutures (sasc, mures a sëch, de terassamënt y cuntenimënt, resć d’abitazions de sas y de lën desdrudes pervia dl meldefuech) va bonamënter de reviers a na cumenanza nridleda sajonalmënter te chëla luegia, che se dedicova povester dantaldut al’economia agrera y da paster ti raions mesans y auc de Gherdëina. Dl medemo tëmp y dessegur cunlià a chësc abitat ie la luegia de cult de Col de Flam, ulache l ie unit purtà ala lum n valguna “supeltures” de brujadura cun curedamënc de antlaries de mitel y perles de pasta de scipa. Analises plu sotes de sort nce naturalistica (antropologia fisica, archeozoologia, archeobotanica) sotrissea l nteres dla nrescides che ne ie n cont de si mpurtanza storich-culturela nia mé limità al raion de Gherdëina.
I resultac dla nrescides unirà presentei cun diapositives dal dutor Umberto Tecchiati, diretëur dla giavedes y ispetëur de raion pra l Ufize Bëns archeologics dla Provinzia Autonoma de Bulsan (Dir.a Catrin Marzoli), n juebia ai 17 de mei dala 20.30 tla Cësa de Cultura a Urtijëi. (Tla rujeneda taliana).
Scuviertes archeologiches nueves a Urtijëi
Cunferënza cun Dr. Umberto Tecchiati
n juebia, ai 17 de mei 2012 dala 20.30
tla Cësa de Cultura a Urtijëi, plaza San Durich.
L archeologh Umberto Tecchiati presenterà cun diapositives la nuviteies archeologiches sun i sic preustorics dl tëmp dl fier a Urtijëi - Ciamp da Mauriz, streda Roma y Col de Flam -, n juebia ai 17 de mei dala 20.30 tla Cësa de Cultura a Urtijëi. La cunferënza ie metuda a jí dal Museum de Gherdëina tl cuntest dl program speziel per l Di internaziunel di Museums, che unirà festejà tl Museum n dumënia, ai 20 de mei cun n Di dla porta davierta y n program criatif per pitli y granc dedicà chëst ann al tëmp dl fier te Gherdëina en speziel.
Ti ultimi ani à Urtijëi giapà l’atenzion dla cumenanza scientifica y di zitadins nteressei pervia dla scuvierta de n valgun sic archeologics d’età preistorica y protostorica, de chëi che l ie dan curt unit scrit tla publicazion Ladinia. Do l’abinedes de Col de Flam dl ann 1848 y di ani Ottanta y Novanta dl secul passà mët la ultima scuviertes te na lum nueva la manieres de nridlamënt y de gestion dl teritore da pert de cumenanzes da paur bele truep seculi dan la cuncuista di Romans. La testemunianzes plu vedles che n à abinà ti ultims ani cun la giavedes fates da pert dl Ufize Bëns archeologics sa Sacun ie da daté tl’età dl ram tardiva (2500-3000 dan Crist) y se referësc a formes bonorives de n populamënt temporer bonamënter da pert de cumenanzes dla Val d’Isarch o dla pert bassa dla valeda de Gherdëina (Laion). Scialdi plu mpurtantes ie la giavedes fates ti ciamps da Mauriz ti ani 2005 y 2008 n ucajion dl ampliamënt dl albierch da Mauriz. Iló àn pudù purté ala lum fusties de na luegia abiteda che possa unì dateda ntëur l cuarto y l segondo secul dan Crist. I resć dla strutures (sasc, mures a sëch, de terassamënt y cuntenimënt, resć d’abitazions de sas y de lën desdrudes pervia dl meldefuech) va bonamënter de reviers a na cumenanza nridleda sajonalmënter te chëla luegia, che se dedicova povester dantaldut al’economia agrera y da paster ti raions mesans y auc de Gherdëina. Dl medemo tëmp y dessegur cunlià a chësc abitat ie la luegia de cult de Col de Flam, ulache l ie unit purtà ala lum n valguna “supeltures” de brujadura cun curedamënc de antlaries de mitel y perles de pasta de scipa. Analises plu sotes de sort nce naturalistica (antropologia fisica, archeozoologia, archeobotanica) sotrissea l nteres dla nrescides che ne ie n cont de si mpurtanza storich-culturela nia mé limità al raion de Gherdëina.
I resultac dla nrescides unirà presentei cun diapositives dal dutor Umberto Tecchiati, diretëur dla giavedes y ispetëur de raion pra l Ufize Bëns archeologics dla Provinzia Autonoma de Bulsan (Dir.a Catrin Marzoli), n juebia ai 17 de mei dala 20.30 tla Cësa de Cultura a Urtijëi. (Tla rujeneda taliana).
Reperc unic a lum pra la giavedes tl ciamp da Mauriz y sun Col de Flam (2005): pëisc de tiëracueta per i fii dl telé y na perla de pasta de scipa (Foto: Umberto Tecchiati, Ladinia 2011)
Col de Flam: recostruzion dl luech de cult baseda sun i dac dla giaveda dl 2005 (Foto: Umberto Tecchiati, Ladinia 2011)
